Czym jest planowanie urbanistyczne zorientowane na człowieka?
Planowanie urbanistyczne jest to proces projektowania przestrzeni miejskich, który obejmuje zarówno rozmieszczenie budynków, infrastruktury, jak i przestrzeni publicznych.
Z kolei planowanie zorientowane na człowieka to taki sposób projektowania miast, który koncentruje się na tym, jak przestrzeń wpływa na mieszkańców – ich jakość życia, wygodę, bezpieczeństwo, zdrowie i samopoczucie.
W tym podejściu nie chodzi jedynie o estetykę miasta, ale także o to, jak sprawić, by miasto było jak najbardziej przyjazne dla jego użytkowników. Ważnym celem jest stworzenie przestrzeni, która sprzyja integracji społecznej, ułatwia poruszanie się po mieście i poprawia jakość życia, z uwzględnieniem terenów zielonych i ochrony środowiska.
Przy projektowaniu nowych, jak również rozwoju istniejących przestrzeni miejskich, niezbędne jest włączenie mieszkańców w procesach partycypacyjnych, np. konsultacjach czy debatach, prowadzonych jeszcze zanim zapadną decyzje. Jeśli przestrzeń ma służyć ludziom, to właśnie oni powinni się najpierw wypowiedzieć jakiej chcą przestrzeni.
Kluczowe zasady planowania zorientowanego na człowieka
- Dostępność i mobilność
W miastach zorientowanych na człowieka kluczową rolę odgrywa łatwość poruszania się. Miasta powinny być projektowane w taki sposób, aby mieszkańcy mogli swobodnie przemieszczać się pieszo, rowerem czy transportem publicznym. Oczywiście ważne są również drogi dla samochodów, które też służą komunikacji zbiorowej i rowerom. Ważne żeby pamiętać o „zielonej fali” sygnalizacji świetlnej. Infrastruktura dla pieszych, taka jak chodniki, przejścia dla pieszych i strefy łączące różne części miasta, powinna być priorytetem.
Projektowanie miast o zwartym układzie z dostępem do komunikacji publicznej ułatwia codzienne życie, zmniejsza zanieczyszczenie i poprawia zdrowie mieszkańców.
- Zrównoważony rozwój
Zrównoważony rozwój to jeden z fundamentów urbanistyki zorientowanej na człowieka. Planowanie miast z uwzględnieniem aspektów ekologicznych pozwala na tworzenie przestrzeni przyjaznych naturze i odpornych na zmiany klimatyczne. Tworzenie terenów zielonych, przestrzeni publicznych i zarządzanie wodami opadowymi, to tylko niektóre z przykładów działań z zakresu zrównoważonego rozwoju.
Dodatkowo, zrównoważony rozwój urbanistyczny sprzyja tworzeniu bardziej dostępnych, ekologicznych i mniej zanieczyszczonych przestrzeni, co poprawia jakość życia mieszkańców.
- Przyjazne przestrzenie publiczne
Miasta powinny być przestrzeniami, które oferują różnorodne strefy i miejsca do wypoczynku, pracy, rekreacji i spotkań. Projektowanie przestrzeni publicznych – parków, skwerów, przestrzeni do aktywności fizycznej, ale także miejsc do odpoczynku i relaksu – ma kluczowe znaczenie w planowaniu miasta zorientowanego na człowieka.
Przykładem mogą być miejsca, które łączą funkcje społeczne z ekologicznymi, takie jak wspólne ogrody, place zabaw, centra kulturalne czy przestrzenie coworkingowe. Tego typu miejsca sprzyjają integracji i współpracy między mieszkańcami, a także poprawiają jakość życia dzięki łatwemu dostępowi do natury i przestrzeni wspólnych.
- Bezpieczeństwo i zdrowie mieszkańców
W planowaniu zorientowanym na człowieka duży nacisk kładzie się na bezpieczeństwo i zdrowie. Chodzi tu nie tylko o zmniejszenie liczby wypadków drogowych, ale także o zdrowie psychiczne i fizyczne. Miasta, które oferują przestrzenie sprzyjające aktywności fizycznej (np. ścieżki rowerowe, tereny rekreacyjne), mają wpływ na zdrowie mieszkańców, zmniejszając ryzyko chorób cywilizacyjnych, takich jak otyłość czy choroby serca.
Przyjazne przestrzenie publiczne, z dobrze zaprojektowaną infrastrukturą, która zapewnia odpowiednie oświetlenie, monitoring i ruch pieszy, są również niezbędne, by mieszkańcy czuli się komfortowo i bezpiecznie.
Podsumowanie
Zrównoważone planowanie urbanistyczne zorientowane na człowieka to przyszłość miast, które chcą zapewnić swoim mieszkańcom wygodę, bezpieczeństwo i wysoką jakość życia. Poprzez integrację różnych funkcji, dbałość o przestrzenie zielone, zrównoważony transport i dostosowanie do potrzeb mieszkańców, można tworzyć miasta, które nie tylko służą jako miejsca do życia, ale również jako przestrzenie wspólnotowe sprzyjające integracji i dobremu samopoczuciu ludzi, z zachowaniem walorów przyrodniczych.
Kluczowym elementem w rozwoju miast jest nie tylko sama infrastruktura, ale przede wszystkim zrozumienie, że miasta powinny być dla ludzi – nie odwrotnie.
O zrównoważonym projektowaniu miast oraz jak w mieście żyć w zgodzie z przyrodą, dowiesz się z bezpłatnego kursu ekologii miejskiej: KURS EKOLOGII MIEJSKIEJ „EURECA”