Na początku sierpnia na stronach Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji została opublikowana informacja o nowym konkursie grantowym na realizację zadania publicznego „Upowszechnianie korzystania z internetu i rozwój kompetencji cyfrowych”. Koalicja Otwartej Edukacji po analizie dokumentów konkursu, z niepokojem stwierdza, że nie znalazły się w nich zapisy gwarantujące otwartość zasobów, których powstanie zostanie sfinansowane ze środków konkursowych.
W dokumentach konkursowych zabrakło uregulowania kwestii praw i dostępności tych zasobów, chociaż istnieją już dobre praktyki zapisów otwartościowych w ministerialnych konkursach grantowych. Wzorem mogą być programy „Cyfrowa szkoła” (MEN), „Polska pomoc” (MSZ), „Obserwatorium kultury” (MKiDN) lub Program EQUAL (MRR). Mając na uwadze dotychczasowe działania MAiC w kwestii otwartości zasobów publicznych, oczekiwalibyśmy od Ministerstwa wyznaczania standardów w tej dziedzinie.
Poniżej przedstawiamy propozycję szczegółowych zasad takiego wymogu udostępniania treści powstałych w ramach programu „Upowszechnianie korzystania z Internetu i rozwój kompetencji cyfrowych”:
- Otwarte zasady licencjonowania zasobów
Wszelkie zasoby mające potencjał edukacyjny tworzone w ramach programów grantowych powinny mieć charakter otwarty, przez co rozumiemy ich dostępność na jednej z wolnych licencji, zapewniających możliwość dowolnego wykorzystywania utworu lub bazy danych, do celów komercyjnych i niekomercyjnych, tworzenia i rozpowszechniania kopii utworu lub bazy danych, w całości lub we fragmentach, oraz wprowadzania zmian i rozpowszechniania utworów zależnych. Rekomendujemy w szczególności, w przypadku treści licencję Creative Commons Uznanie Autorstwa 3.0, a w przypadku oprogramowania, tworzone materiały winny być udostępniane na licencji z rodziny GPL v.3. Zasada pełnej otwartości powinna obowiązywać w odniesieniu do wszelkich treści, których powstanie będzie finansowane z programu „Upowszechnianie korzystania z Internetu i rozwój kompetencji cyfrowych” oraz innych konkursów Ministerstwa na wykonywania zadań publicznych. - Technologiczna dostępność zasobów
Należy wymagać od twórców zasobów tworzenia ich w formatach zgodnych z otwartymi standardami, co przekłada się na zwiększenie dostępności, a w dalszej perspektywie na zwiększenie konkurencyjności tych rozwiązań. Należy również zagwarantować faktyczną dostępność wszelkich zasobów i/lub kodu, poprzez wymóg udostępnienia ich w sieci wraz z informacją o ich adresie (URI) podawanym w ramach sprawozdania z realizacji projektu. - Dostępność materiałów i technologii dla osób niepełnosprawnych
W celu zapewnienia dostępności dla osób niepełnosprawnych, materiały i technologie używane w ramach programu „Upowszechnianie korzystania z Internetu i rozwój kompetencji cyfrowych”, winny spełniać wymagania WCAG2.0 na poziomie AA.
Koalicja Otwartej Edukacji oferuje wsparcie merytoryczne w zakresie wspomnianych wyżej zagadnień. Zachęcamy Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji do dalszej pracy w zakresie otwierania zasobów publicznych i wdrażania standardów otwartościowych w organizowane przez siebie konkursach grantowych.