Programy grantowe na inicjatywy realizowane przez młodych ludzi to idea, która ma na celu wspieranie zaangażowania młodych ludzi w sprawy ich społeczności lokalnej. Polega ona na tym, że młodzi ludzie otrzymują środki finansowe na realizację stworzonych przez siebie projektów, a następnie samodzielnie je realizują. Takie programy, jako część polityki młodzieżowej, wdrażają niektóre samorządy w Polsce, np. Warszawa, Lublin, Dąbrowa Górnicza, Mrągowo czy Kraków. W ostatnim roku również Fundacja SocLab realizowała pilotażowo tę formułę w ramach programu Youthstok.
Na co zwrócić uwagę?
Program grantowy umożliwia młodym osobom realizację swoich pomysłów i projektów najbliższym otoczeniu. Warto zwrócić uwagę na to, by dawał im wolność i autonomię w podejmowaniu działań, a jednocześnie zapewniał wsparcie bardziej doświadczonych osób.
Jednym z najważniejszych aspektów programu mikrograntów jest możliwość nauki przez praktykę. Dzięki temu młodzi ludzie mają szansę zmierzyć się z realnymi problemami i wyzwaniami w swojej społeczności. Program zachęca ich do szukania rozwiązań i podejmowania działań w praktyce, a następnie ocenienia ich skuteczności.
Tego rodzaju programy zakładają przeważnie dość krótki okres realizacji projektów młodzieży, co umożliwia skoncentrowanie się na intensywnym działaniu. Krótkotrwałe, ale intensywne działania są bardziej przystępne i zrozumiałe dla młodych uczestników, co pozwala utrzymać wysoką motywację.
Program mikrograntów stwarza również dogodne warunki dla młodych liderów, którzy chcą aktywnie wpływać na życie społeczności lokalnej. Mogą oni rozwijać swoje umiejętności organizacyjne, kreatywność i zdolności przywódcze. To także doskonała okazja do wykazania się innowacyjnością i zaangażowaniem w rozwiązanie różnorodnych problemów w społeczności. Wartość programu mikrograntów dla młodzieży polega na tym, że daje młodym ludziom możliwość działania i zdobywania praktycznych doświadczeń, inspiruje ich do zaangażowania się w działania obywatelskie i rozwija w nich poczucie odpowiedzialności za wspólne dobro.
Przegląd polskich doświadczeń
Miejski Aktywator Młodzieżowy w Lublinie
https://lublin.eu/lublin/esm2023/miejski-aktywator-mlodziezowy/zasady-mam/
W ramach Miejskiego Aktywatora Młodzieżowego w 2023 roku mogą być realizowane projekty o tematyce społecznej i obywatelskiej, których pomysłodawcami są osoby w wieku od 10 do 30 lat, uczące się, studiujące, mieszkające lub pracujące w Lublinie.
Program zakłada realizację min. 20 grantów w wysokości od 500 do 5000 zł. Łącznie na granty przeznaczonych jest 35 tys. zł.
Operatorem jest Fundacja Teatrikon, która jest odpowiedzialna m.in. za rekrutację, działania edukacyjne czy wsparcie młodych ludzi na etapie realizacji projektów.
Fundusz Inicjatyw Młodzieżowych w Dąbrowie Górniczej
https://edukacja.dg.pl/dla-mlodziezy/fundusz-inicjatyw-mlodziezowych-2/
Fundusz Inicjatyw Młodzieżowych skierowany jest do:
- młodzieży, która zamieszkuje na terenie miasta i nie ukończyła 18 rż
- młodzieży, która posiada status ucznia/studenta na terenie miasta, pomiędzy 13-26 rż,
Zakłada dwa rodzaje projektów – młodzieżowe do 5000 zł oraz młodzieżowe ogólnomiejskie – do 20.000 zł. W 2022 r. łącznie rozdysponowano na granty 55000 zł.
Za nabór projektów oraz akcję edukacyjno-informacyjną odpowiada Młodzieżowa Rada Miasta.
Fundusz Samorządów Uczniowskich w Poznaniu
https://www.poznan.pl/mim/info/news/fundusz-samorzadow-uczniowskich-rusza-nabor-wnioskow,194654.html
„Fundusz Samorządów Uczniowskich” utworzono z inicjatywy Młodzieżowej Rady Miasta Poznania. Jest to element „Polityki dla ludzi młodych Miasta Poznania na lata 2019-2025”.
Konkurs skierowany jest do uczniów i uczennic szkół ponadpodstawowych w Poznaniu. Jego głównym celem jest wspieranie działań młodych ludzi, którzy aktywnie angażują się w rozwój swojej szkoły oraz miasta. Ta inicjatywa motywuje młodzież do aktywnego wpływania na swoje najbliższe otoczenie.
Samorządy uczniowskie, pod opieką nauczycieli i przy wsparciu merytorycznym Wydziału Rozwoju Miasta i Współpracy Międzynarodowej UMP, uczą się, jak pozyskiwać środki finansowe na różnorodne projekty. Te projekty mogą dotyczyć np. pasji naukowych, budowania postaw obywatelskich, organizacji wydarzeń edukacyjno-kulturalnych lub działań na rzecz integracji. Przed każdą edycją konkursu organizowane są warsztaty, które pomagają uczestnikom w tworzeniu projektów oraz współpracy w grupie.
W ciągu pięciu edycji konkursu udało się zrealizować już ponad 150 różnych pomysłów.
Youthstok
http://www.youthstok.org
Youthstok – Białostocki Inkubator Inicjatyw Młodzieżowych – to pilotażowa edycja programu edukacyjno-rozwojowego dla młodzieży Miasta Białystok. Program składał się z dwóch etapów:
1. Maratonu projektów młodzieżowych, podczas którego zgłoszone zespoły młodzieży w wieku 13-24 lata opracowywały koncepcje swoich projektów.
2. Implementacji zwycięskich projektów powstałych w czasie maratonu – rozdysponowano 3 granty w wysokości do 1500 zł.
Działania realizowano w ramach statutowej działalności Fundacji oraz przy wsparciu finansowym miasta Białystok oraz European Municipality Network. Fundacja zamierza rozwijać je w kolejnych latach.
Autorka: Agnieszka Maszkowska
