Obłożenie w 35 oddziałach psychiatrii dziecięcej na początku 2023 roku wynosiło aż 150%. Wzrost liczby dzieci i młodzieży trafiającej do szpitali po próbach samobójczych. Tego rodzaju informacje niepokoją, zwłaszcza w kontekście braku efektywnych reform w opiece zdrowotnej. Jesteśmy przekonani, że działania oddolne mogą mieć znaczący wpływ na profilaktykę zdrowia psychicznego.
Czym jest zdrowie psychiczne?
Zdrowie psychiczne, zgodnie z WHO, to nie tylko brak choroby. To również umiejętność radzenia sobie z trudnościami, rozwijania potencjału i budowania relacji społecznych. Nasze działania, wsparte diagnozą wypracowaną podczas Młodzieżowego Forum Zdrowia Psychicznego „Młodzi dla młodych”, mają na celu wsparcie młodych białostoczan we wdrożeniu pomysłów na profilaktykę zdrowia psychicznego.
Fundacja SocLab dla młodzieży
Już w poprzednim roku Młodzieżowa Rada Miasta Białystok zgłosiła pilną potrzebę zajęcia się tym problemem. Dzięki naszemu międzynarodowemu projektowi JoinUs4Health, 13 czerwca 2023 roku zorganizowaliśmy Młodzieżowe Forum „Młodzi dla Młodych”. Wspólnie z młodzieżą ustaliliśmy na nim kluczowe obszary problemowe: stres, zmęczenie i depresję.
Pod koniec roku, 14 grudnia, ponownie zorganizowaliśmy spotkanie eksperckie, podczas którego skupiliśmy się na opracowaniu sposobu wdrażania opracowanych rekomendacji. Tym razem, zaprosiliśmy również osoby pracujące w Urzędzie Miasta Białystok, w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Podlaskiego, Radę Miasta Białystok, nauczyciel, psychologów i pedagogów, ludzi nauki z UMB i UwB.
Rekomendacje Młodzieżowej Rady Miasta Białegostoku
Na grudniowym spotkaniu pracowaliśmy na sześcioma wybranymi przez obecną Młodzieżową Radę Miasta Białystok rekomendacjami:
- Spacerek + Podczas lekcji z wychowawcą, religii bądź lekcji z wychowania fizycznego zamiast tradycyjnego siedzenia w ławkach robienie wspólnych spacerów dzięki którym, którym spędzimy aktywnie czas, dotlenimy mózg, wyrwiemy się z rutyny oraz zwyczajnie odpoczniemy.
- Centrum młodzieżowe dla młodzieży i tworzone z młodzieżą w mieście. Stworzenie Centrum Młodzieżowego w opuszczonym budynku, należącym do miasta, które będzie służyć jako przestrzeń do działań profilaktycznych. Centrum powinno oferować wsparcie psychologiczne, poradnictwo, warsztaty dotyczące radzenia sobie z emocjami, a także działać jako miejsce, gdzie młodzi ludzie mogą spotkać się, rozmawiać i wspierać się nawzajem.
- Edukacja dla rodziców i antystresowe warsztaty. Widzimy potrzebę organizacji warsztatów w szkole, które nauczą młodych sposób radzenia sobie ze stresem. Na przykład medytacja lub ćwiczenia oddechowe. Potrzebne jest również efektywne wsparcie dla rodziców, by z empatią i wrażliwością podchodzili do problemów młodych i by wiedzieli do kogo mogą udać się po wsparcie.
- Kampania społeczna “Wizyta u psychologa, terapeuty, psychiatry jest ok”. Kampania społeczna mająca na celu przedstawienie wizyty u takiego specjalisty jako coś normalnego, ważnego, nie stygmatyzującego. Zwrócenie się do rodziców, by nie lekceważyli problemów swoich dzieci i pozwalali na korzystanie z tego typu usług. Ośmielenie młodych, by chcieli korzystać z takiego wsparcia.
- Telefon zaufania dostępny dla każdego. Popularyzacja telefonu zaufania dla młodzieży. Jest to bardzo potrzebny sposób na pierwszy kontakt z psychologiem poza szkołą. Ważna jest tutaj anonimowość i poczucie bezpieczeństwa, że przekazane informacje o samopoczuciu nie zostaną wykorzystane w nieodpowiedni sposób.
- Kampania “Nie świadectwo a człowiek na szóstkę”. Akcja promująca sposób myślenia wśród nauczycieli, rodziców jak i samych uczniów, że ocena z pojedynczego sprawdzianu, kartkówki odpowiedzi nie jest równa naszej wartości. Zwrócenie uwagi na to, że choć oceny są ważne dla wielu osób, nie są wyznacznikiem naszej wartości. Możemy realizować się również dzięki naszym pasjom, hobby i aktywności społecznej.
Wszystkie rekomendacje opracowane z młodzieżą są zamieszczone na stronie https://platform.joinus4health.eu/ju4htopic/mental-health-prevention-for-young-people/
Co dalej?
Od stycznia 2024 roku rozpoczynamy regularne spotkania z Młodzieżową Radą Miasta Białystok, aby wspierać ich w wdrażaniu rekomendacji. Liczymy na otwartość i dalszą współpracę z ekspertami i ekspertkami, oraz przedstawicielami samorządu terytorialnego, z którymi spotkaliśmy się w grudniu.
Poszukujemy jednak nadal sojuszników, ludzi chcących zaangażować w tę ważną sprawę.
Dołącz do nas i do Młodzieżowej Rady Miasta Białystok, aby wspólnie działać na rzecz profilaktyki zdrowia psychicznego młodzieży w Białymstoku! Skontaktuj się z nami!
Osoby do kontaktu:
dr Katarzyna Sztop-Rutkowska k.sztop-rutkowska@soclab.org.pl
Michał Lemański m.lemanski@soclab.org.pl
Autorka: Katarzyna Sztop-Rutkowska
fot. Grzegorz Pilat oraz 2LOTV
